By Dergi21 
İstanbul Havalimanı işletme firması olan İGA, sürdürülebilirlik kavramını çeşitli yönleriyle ele alarak sektördeki öncü projeleri, sürdürülebilirlik politikaları ve alışılmışın dışında yenilikçi fikirleriyle çalışmalarını sürdürüyor. Misafirlerinin yolculuklarını daha rahat ve güvenli kılmak için, teknolojiyi insan ve çevre faydasına odaklı kullanarak, geleceğin mobilite yöntemlerini bugüne taşıma odağı ile çalışmayı hedef ediniyor.
Emisyon Yönetimi ve Temiz Enerji, Su ve Atık Yönetimi, Biyoçeşitlilik, Cinsiyet Eşitliği ve sanat gibi hayatın içinden olan konulara projelerinde yer veren İstanbul Havalimanı işletmecisi İGA’yı yakından inceleyelim.
Emisyon Yönetimi ve Temiz Enerji
İGA İstanbul Havalimanı, Uluslararası Havalimanları Konseyi’nin (ACI) Havalimanı Karbon Akreditasyon (ACA) programı kapsamında 2021 yılında Seviye 1 olarak başlattığı sertifika sürecini 2023 yılında Seviye 4 sertifikası ile taçlandırdı. Seviye 4 sertifikası ile İGA İstanbul Havalimanı, Paris Antlaşması hedefleriyle uyumlu, mutlak emisyon azaltımlarına yönelik uzun vadeli bir karbon yönetimi stratejisini tanımlandığını, bu doğrultuda aksiyon aldığını ve paydaşlarını, emisyonlarını azaltmalarını sağlamaya aktif olarak yönlendirdiğini açık bir şekilde belgelendirdi. Aynı zamanda, Türkiye’deki ‘Havalimanı Karbon Akreditasyonu’ sertifikasında 4. seviyeye ulaşan ilk havalimanı olma başarısını gösterdi.
İGA İstanbul Havalimanı, verimli, ekonomik, sürdürülebilir ve çevreye zarar vermeyen enerji kullanımını hedeflemekte olup, fosil yakıt tüketen araçlar yerine temiz kaynaklı yakıtlar ve elektrikli araçlara yöneliyor. 2050’ye kadar ‘Net Sıfır’ emisyon taahüdüne ulaşmayı beyan etmiş ve 2050 Net Sıfır Karbon Yol Haritasını yayınladı.
2022 yılında gerçekleşen emisyon miktarı, yol haritasında taahüt edilen emisyon miktarından daha az gerçekleşti. Havalimanında kullanılan yeşil enerji oranının arttırılması içinde çeşitli projeler hayata geçirildi. Etkili Enerji Yönetimiyle çevre performansını artırmayı hedefleyen İGA, sera gazlarıyla ilgili alınan önlemlerle sürdürülebilirlik hedeflerine doğru ilerliyor. ACA Programının yanı sıra ISO14001, ISO14064 ve ISO50001 standartları ile birlikte sera gazı yönetiminde etkili bir çerçeve oluşturuyor.
2022 yılında, sürdürülebilirlik politikası çerçevesinde yürütülen karbon ayak izi yönetme ve azaltma çalışmaları neticesinde, CDP İklim Değişikliği programında (A-) skoru aldı. Aynı zamanda, İGA Havalimanı İşletmesi ve Orman Genel Müdürlüğü arasında “5 yılda 5.000 Hektar Ağaçlandırma İşbirliği Protokolü” imzalanmış ve fidan dikimlerine başlanarak, gerçekleştirilen ağaçlandırma çalışmalarının 25 yıl boyunca yaklaşık 1.258.554 ton CO2 yutağı oluşturması bekleniyor.
Su ve Atıksu Yönetimi
İGA, suyun yeryüzünde yaşamın devamlılığı ve sağlığı için vazgeçilmez bir kaynak olduğu bilincinde olup; doğru ve verimli bir şekilde kullanılmasının bir tercih değil, zorunluluk olduğuna inanarak faaliyetlerini sürdürmekte ve su tüketiminin azaltılmasının, verimli kullanılmasının yanı sıra suyun en az düzeyde kirletilmesi adına etkin bir su ve atıksu yönetimi gerçekleştiriyor.
Operasyonları sonucu oluşan atık suları, atıksu kanalizasyon altyapı sistemi ile toplayarak 15 bin m3/gün kapasiteli İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi’nde arıtıyor. Sürekli olarak gerçekleştirilen online analizler yoluyla su kalitesi takibini sağlayıp, bu sistemden geri kazanılan su; peyzaj suyu olarak kullanılıyor. Peyzaj alanlarının sulama ihtiyacının %100’ü geri kazanılmış sudan sağlanıyor. Böylelikle, havalimanında tüketilen suyun %35’i geri kazanılıyor. Geri kazanım oranının arttırılması için çalışmalar devam ediyor.
Atık Yönetimi
İGA İstanbul Havalimanı, en az düzeyde atık oluşumu için çabalıyor ve “Sıfır Atık” bilincini paydaşlarında da yaygınlaştırmayı hedefleyerek, tüm paydaşlarının atık ile ilgili kilit performans göstergelerini düzenli bir şekilde takip ediyor.
Havalimanından toplanan atıklar, Katı Atık Toplama ve Ayrıştırma Tesisine iletiliyor. Tesise gelen tüm atıklar tartılarak, yarı otomatik ayrıştırma sisteminde ayrıştırılıyor. Tehlikeli atıklar ise tartım işleminin ardından Tehlikeli Atık Geçici Depolama Sahasında depolanıyor ve lisanlı geri kazanım ve/veya bertaraf firmaları tarafından alınıyor. Evsel atıkları yakma tesisinde, organik (biyolojik olarak bozulabilen) atıkları ise biyometanizasyon ve kompost tesislerinde değerlendirerek, döngüsel ekonomiye katkı sağlanıyor. Atık Yönetim Sistemi dahilinde, kaynağında ayrıştırma ve yarı otomatik ayrıştırma uygulamaları sayesinde atıkların %34’ü geri kazanılırken geri dönüşüm oranını her geçen gün arttırmayı taahüt ediyor
Biyoçeşitlilik
İGA, çeşitli mühendislik pozisyonlarında iş imkanları sunuyor. Biyoçeşitlilik Aksiyon Planı (BAP) ile İGA İstanbul Havalimanı sahasındaki biyolojik değerleri korumak ve olası etkileri azaltmak için çalışmalarına devam ediyor. Güncel durumda 17 maddeden oluşan BAP kapsamında, kuş izleme ve koruma, ağaçlandırma, yaban hayat yönetimi ve tür izleme çalışmaları da sürüyor. Özel bir ekip, kuş göçlerini izleyerek bu göçlere uygun ayarlamalar yapıyor.
Sanat ve Sosyal Sürdürülebilirlik
Sürdürülebilirlik kavramı, ekonomi ve mühendislik alanlarının yanı sıra sanatla da iç içe geçiyor. Deniz Sağdıç’ın “0” Sıfır Noktası sergisi, atık malzemelerle oluşturulmuş eserleriyle sürdürülebilirliğe ve tüketim bilincine anlam katıyor. Farklı milletlerin özelliklerini taşıyan portrelerden oluşan ve sanatçının ekibiyle birlikte yaklaşık dört aylık bir atölye çalışması ile ortaya çıkardığı eserleri içeren sergi, üç ay boyunca İGA İstanbul Havalimanı Dış Hatlar “Bosphorus” alanında sergilendi. Eser satışlarından elde edilen gelir, Cerebral Palsy Vakfı ve Çocuk Ortopedistleri Derneği işbirliğinde engelli çocuklara 49 farklı tıbbi malzeme alımı gerçekleştirilen bir projede kullanılmak üzere bağışlandı. Sergi, atıkların sanatsal dönüşümünün değerini ortaya koyarak, insanları bilinçli tüketim alışkanlıklarına yönlendirirken, sosyal bir değer yaratmaya odaklanıyor.
Sürdürülebilir Kalkınma
İGA İstanbul Havalimanı, Birleşmiş Milletler‘in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kapsamında toplumsal cinsiyet eşitliği ilkesi benimseyerek, projelerinde emekçi kadınların ürettikleri tohum toplarına yer veriyor. Çalışanların çevrimiçi eğitimlerini tamamlamasının ardından tohum topları, ulaşılması zor olan bölgelere eco-drone’lar kullanılarak bırakılıyor. Bu yaklaşım, kişisel gelişimi desteklerken çevre koruma ve ekosistemlerin sürdürülebilirliğine katkı sağlamayı amaçlıyor.
Avrupa’da en kalabalık yolcu yoğunluğuna sahip olan İGA İstanbul Havalimanı, her gün binlerce yolcu ağırlıyor. Konforlu bir alan yaratırken aynı zamanda çevre dostu olan, sistemler, eylemler ve projeler ile birlikte yolcuları da kendi politikaları olan “sürdürülebilirliğe” katkıda bulunmaya davet ediyor. Atık miktarını en aza indirgemeyi hedeflerken oluşan atıkların değerlendirilebileceği projeler üzerinde çalışıyor. İnsan, hayvan ve diğer canlı yaşamına saygı duyuyor.
Dergi21’i destekleyerek röportaj vermeyi kabul eden İGA İstanbul Havalimanı Çevre ve Peyzaj Direktörü Sn. Dr. Faruk Anılsın’a, Çevre ve Su Yönetimi müdürü Sn. Fatih Altay’a, Çevre ve Su Yönetimi Müdür Yr. Sn. Saner Töksöz’e, Merve Beşiktepe’ye, Emircan Kara’ya ve röportajı yapmamızı sağlayan değerli hocamız Doç. Dr. Neslihan Semerci’ye teşekkür ederiz.